Đặc điểm chung của rượu vang Tây Ban Nha

Đặc điểm khí hậu

Khí hậu của Tây Ban Nha là một yếu tố quan trọng góp phần tạo nên sự đa dạng và độc đáo của các vùng rượu vang trên khắp lãnh thổ của nước này. Mặc dù các vùng rượu thường được hình thành do các điều kiện vi khí hậu đặc thù, nhưng việc hiểu tổng quan về khí hậu chung của Tây Ban Nha cũng rất hữu ích.

Nhìn chung, khí hậu của Tây Ban Nha có thể được chia thành ba khu vực chính:

Bắc Tây Ban Nha (“Tây Ban Nha xanh”)

Khu vực này bao gồm các vùng từ biên giới Bồ Đào Nha ở tây bắc đến xứ Basque giáp Pháp (cũng như một phần của Navarra, Aragon và Catalonia). Đây là khu vực nhận được lượng mưa dồi dào, thường trên 1.000 mm mỗi năm. Mùa hè ấm áp và mùa đông ôn hòa, ẩm ướt, tạo nên điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của nhiều loại nho và sản xuất rượu vang.

La Meseta (khu vực trung tâm)

Phía nam của Sistema Cantabrico, khu vực này có khí hậu lục địa đặc trưng. Mùa hè rất nóng với nhiệt độ trung bình trên 30 độ C, lượng mưa thấp (thường dưới 500 mm) và mùa đông lạnh giá. Điều kiện khí hậu khắc nghiệt này đòi hỏi các kỹ thuật canh tác độc đáo để sản xuất ra những loại rượu vang chất lượng.

Vùng Địa Trung Hải (phía nam)

Khu vực này bao gồm miền nam Catalonia cho đến biên giới Bồ Đào Nha ở tỉnh Huelva, Andalusia. Khí hậu Địa Trung Hải ở đây mang những đặc trưng như mùa hè nóng bức nhưng được giảm bớt nhờ ảnh hưởng của gió biển, mùa đông thực sự ôn hòa và lượng mưa rất ít. Điều kiện này tạo nên các vùng rượu vang nổi tiếng với những hương vị độc đáo.

Các vùng rượu vang chính

Bản đồ vùng rượu vang ở Tây Ban Nha

Rías Baixas – Đây là một vùng ven biển ở góc tây bắc của Tây Ban Nha, nổi tiếng với vườn nho Albariño. Sự kết hợp của các con sông, đất cát và ảnh hưởng của đại dương đã tạo ra những loại rượu vang tuyệt vời, tươi mát và đầy sức sống.

Toro – Mặc dù là một vùng nhỏ bé, nhưng nó sản xuất một số loại rượu vang rất xuất sắc! Nổi tiếng nhất là những loại rượu vang đỏ có màu sắc đậm và mạnh mẽ, được làm từ giống nho Tempranillo (mà người dân địa phương gọi là Tinta da Toro).

Rueda – Nằm ở phía bắc miền trung của Tây Ban Nha, Rueda nổi tiếng với các loại rượu vang trắng làm từ giống nho Verdejo. Loại nho trắng bản địa này rất phù hợp với khí hậu khô hạn của khu vực.

Ribera del Duero – Đây là một vùng khác cũng nổi tiếng với giống nho Tempranillo, cung cấp những trái đen ngọt ngào và mạnh mẽ. Các phong cách rượu vang ở đây thường có mang phong cách khá hiện đại.

Rioja: Đây là vùng rượu vang nổi tiếng nhất của Tây Ban Nha, nằm ở trung tâm phía bắc của đất nước. Vùng Rioja nổi tiếng với loại rượu Tempranillo, được ủ trong thùng gỗ sồi trong nhiều năm trước khi xuất xưởng. Những loại rượu này thường có hương vị trái cây đậm đà và gia vị. Ngoài ra, vùng Rioja cũng sản xuất các loại rượu vang trắng từ giống nho địa phương Viura.

Priorat: Đây là một trong những vùng rượu vang được đánh giá cao nhất tại Tây Ban Nha, với giá cả các chai rượu rất cao. Những chai rượu vang đỏ khô ngon nhất ở đây thường dựa trên giống nho Grenache, có thể pha trộn thêm Carignan. Những loại rượu này nổi tiếng với hương vị đậm đặc và nồng độ cao nhờ các cây nho già.

Penedès: Đây là một vùng tương đối nhỏ nhưng rất quan trọng, nằm ở ngoại ô Barcelona. Penedès là trung tâm sản xuất chủ yếu các loại rượu vang nổ Cava của Tây Ban Nha. Những ngọn đồi nhấp nhô ở đây trồng hỗn hợp nhiều loại nho để tạo nên những chai rượu nổ đặc trưng.

La Mancha – Nằm ngay bên ngoài sự hối hả và nhộn nhịp của Madrid, La Mancha lại có một sắc thái hoàn toàn khác. Đây không chỉ là vùng rượu vang lớn nhất ở Tây Ban Nha mà còn là vùng trồng nho lớn nhất thế giới! Hầu hết các loại rượu vang được sản xuất ở đây đều có giá cả rất hợp lý và nên được uống sớm.

Jerez/Sherry – Tây Ban Nha có lịch sử trồng nho lâu đời, hơn 3.000 năm trước những cây nho đầu tiên đã được mang đến đất nước này. Jerez-Sherry được xem là nơi trồng nho sớm nhất ở Tây Ban Nha. Khu vực này cũng là một trong những vùng khí hậu nóng nhất của đất nước. Rượu vang cường hoá – cả khô và ngọt – là di sản của vùng đất này và loại nho Palomino trắng trung tính chiếm phần lớn sản lượng.

Các giống nho và rượu vang chính

Tempranillo (hay còn gọi là Tinta Roriz) – một giống nho đỏ đậm, cay, đậm đà, phát triển mạnh ở vùng khí hậu ấm áp hơn ở miền trung Tây Ban Nha. Ở Rioja, nó dành thời gian đáng kể trong thùng gỗ sồi để tăng thêm hương thơm cay nồng của đất. Nó kết hợp rất tuyệt vời với món ăn Paella!

Grenache (hay còn gọi là Garnatxa hoặc Garnacha) – vị trái cây và cay, với tính nóng nghiêm trọng. Mặc dù độ sánh nhẹ hơn Tempranillo, nhưng hầu hết các loại vang từ giống nho này ở Tây Ban Nha vẫn mạnh mẽ và cần một vài năm trong chai để thể hiện tốt nhất. Khu vực nhỏ và mang tính biểu tượng Priorat sản xuất một số chai Grenache chất lượng cao nhất trong cả nước!

Airén – giống nho trắng được trồng nhiều nhất trên thế giới! Nhưng tin hay không tùy bạn, hiếm khi chúng được nhìn thấy bên ngoài Tây Ban Nha, và thường được tìm thấy nhất ở vùng La Mancha. Nó có tính axit tương đối cao và tạo ra các loại vang trắng nhạt, dễ uống cho mùa hè. Có thể ví nó như một phiên bản Tây Ban Nha của Pinot Grigio.

Albariño – giống nho trắng tươi tắn, hấp dẫn được tìm thấy ở khu vực phía tây bắc của Rias Baixas, Albariño đã kết bạn với nhiều người trên toàn thế giới nhờ hương vị thơm ngon và vị trái cây có múi.

Phong cách rượu vang

Tây Ban Nha có một số lượng lớn nho bản địa có thể được sử dụng để sản xuất những loại rượu vang ngon nhất của đất nước. Tempranillo là một loại nho đỏ nổi tiếng được trồng trong điều kiện khí hậu ôn hoà. Các loại rượu jovenes (trẻ) có mùi hương đặc trưng của quả dâu tây tươi. Sự đa dạng của các giống nho mang lại cho rượu vang Tây Ban Nha những hương thơm đậm đà và khả năng lão hóa tốt.

Giống nho Garnacha Tinta (Grenache) sản xuất các loại rượu vang trẻ với độ cồn cao. Rượu vang đỏ của Priorat có vị đậm đà, phức tạp và nồng nàn. Monastrell hoặc Mourvèdre tạo ra những loại rượu vang cay nồng, có hàm lượng tanin và cồn cao, cùng màu sắc đậm đặc trưng.

Những loại rượu vang ngon nhất của vùng Rioja được làm từ giống nho Graciano, mang đến hương vị trái cây đen mạnh mẽ, cùng với độ tanin và độ axit cao. Rượu vang của Cariñena (Carignan) thì có độ tanin và độ axit cao, tạo nên màu đậm đẹp mắt. Các loại rượu vang Mencia thì có độ chua tốt, hương thơm trái cây tươi và hương thực vật.

Giống nho trắng Verdejo tạo ra các loại rượu vang nhẹ, với hương vị trái cây thanh mát. Albariño thì thành công ở phía tây bắc Tây Ban Nha, sản xuất rượu vang thơm ngát với hương vị trái cây tươi mát. Với giống nho Airen, các nhà sản xuất Tây Ban Nha tạo ra những loại rượu vang khô ngon. Rượu vang Cava của Tây Ban Nha là sự pha trộn của các giống nho Parellada, Xarel-lo và Macabeo. Macabeo, được gọi là Viura ở Rioja, tạo ra những loại rượu trắng giòn, với hương thơm thảo mộc và cay.

Bên cạnh những giống nho bản địa, các giống nho quốc tế như Cabernet Sauvignon, Merlot, Sauvignon Blanc và Chardonnay cũng được sử dụng ở Tây Ban Nha để tạo ra những loại rượu vang chất lượng, trở nên ngày càng phổ biến hơn trong sản xuất rượu của đất nước này.

Các phong cách rượu vang chính

Ba loại rượu nổi tiếng mang đậm dấu ấn văn hóa và lịch sử của Tây Ban Nha, thu hút nhiều người hâm mộ trên khắp thế giới có thể kể đến

Vang đỏ Rioja

Rượu vang đỏ đậm vị gỗ sồi, cay và mạnh mẽ, dựa chủ yếu trên giống nho Tempranillo. Những sắc đỏ đậm của Rioja đã trở thành biểu tượng quốc gia của rượu vang Tây Ban Nha, với nhiều người hâm mộ trên khắp thế giới.

Rượu Sherry (vang cường hoá)

Đây là loại rượu mạnh mẽ nổi tiếng đến từ vùng Jerez ở phía nam Tây Ban Nha. Sherry có vị mặn, tươi và rất mạnh mẽ. Mặc dù có thể có hương vị khô, nhưng thường sherry lại có vị ngọt hơn.

Rượu Cava

Cava là rượu sâm banh của Tây Ban Nha, tương tự như Champagne của Pháp. Nó được coi là bảo vật quốc gia, được làm từ các giống nho địa phương như Xarel-lo, Macabeo và Parellada.